ادامه مطلب...

در اکثر دانش‌ها، حقیقت با به‌کارگیری روش‌های علمی[1] به دست می‌آید. البته روش‌های پژوهشی آنها یکسان نیستند بلکه هر دسته از آنها به روش خاص خود تحقیق می‌شوند. روان‌شناسی نیز که یکی از پردامنه‌ترین و کوشاترین علوم انسانی است، دارای روش علمی خاص خود است و  همین روش علمی است که به کار می‌آید تا مطالعه علم رفتار را از دشواری برهاند. آنچه علم را تعریف می‌کند موضوع تحقیق آن نیست بلکه روش تحقیق آن است. علمی بودن یا نبودن رویکرد مهم است. در انتخاب شیوه پژوهش، روش‌هایی وجود دارد که در کسب، طبقه‌بندی، کاربرد و ارزش اطلاعات از لحاظ توانایی تشخیص متفاوتند.[2] عمده‌ترین روش‌های تحقیق در روان‌شناسی عبارتند از:
 روش مشاهده طبیعی[3] 
 
  مطالعه رفتار موجود زنده در وضع کاملا طبیعی انجام می‌گیرد. آزمایش‌گر نباید هیچ‌گونه مداخله‌ای در وقوع رفتار داشته باشد، بلکه همچون ناظری تیزبین چگونگی و دگرگونی‌های رفتار را گزارش می‌کند. چون روش مشاهده طبیعی مستلزم دقت نظر و برداشت درست از رفتار در موقعیت طبیعی است، گاهی زمانی طولانی به خود اختصاص می‌دهد؛ مانند مطالعه رفتار کودک طی دوازده سال. اگر مشاهده با دقت و بدون پیش‌داوری به‌عمل‌آید می‌توان از آن فرضیه ساخت و نیز آن را در اوضاع مشابه تعمیم داد. روش مشاهده طبیعی را نمی‌توان در همه آزمایش‌های روان‌شناسی به‌کار برد زیرا مطالعه برخی از رفتارها از راه کنترل و آزمایش نتیجه‌بخش است.[4]
روش زمینه‌یابی[5]

ادامه مطلب...

آزمون شخصیت MMPI

در ارتباط با تبیین پدیده مجرمانه دوعامل کلی مطرح می باشد :

اول : علل فردی رفتارهای مجرمانه است که به نقش عوامل جسمی و موقعیت های شخصیتی و حالت های روانی انسان ها تأکید دارد .

دوم : علل اجتماعی است که بیشتر انحرافات و رفتارهای مجرمانه انسان ها را ناشی از ارتباطات اجتماعی یا سازمانی و موقعیت فرد در جامعه می داند .

بدیهی است که ایجاد رفتار مجرمانه حاصل تعامل این دو علت اساسی می باشد . به طوری که عوامل فردی می توانند خمیر مایه های علل اجتماعی را فراهم سازند و از حاصل ترکیب این دو رفتار مجرمانه بروز نماید همچنین عوامل اجتماعی و سازمانی می توانند سازگاری روانی افراد را برهم زده و آنان را مسعد بروز جرم نمایند .

از آن جا که یکی از عوامل مؤثر در ناسازگاری برخی از سربازان وظیفه در محیط خدمت ضعف شخصیت و عدم انطباق رفتاری با هنجارهای درون سازمانی می باشد و فآیند ناسازگاری نیز زمینه های ارتکاب تخلفات و جرایم را از سوی آنان فراهم می سازد و از طرفی هم به دلیل توزیع آنان در ابتدای خدمت بدون در نظر داشتن نوع مأموریت آن ها در یگان ها ، به طور طبیعی می توان پیامدهای ناگوار عدم نظم پذیری رفتارهای نابهنجار و در نهایت ارتکاب جرایم را مشاهده نمود .

ادامه مطلب...

آزمون MMPI از مهمترین آزمونهای شخصیت است که در فرم اصلی خود دارای 565 سوال است و زمان لازم برای اجرای آن حدود یک ساعت می‌باشد. این پرسشنامه را می‌توان هم به صورت فردی و هم به صورت گروهی اجرا نمود. فرمهای گوناگون این پرسشنامه را می‌توان در گروههای سنی بالاتر از 16 سال و یا افرادی که حداقل دارای 8 کلاس تحصیلات هستند، اجرا کرد.
تهیه آزمون MMPI
آزمون شخصیتی مینه سوتا یا MMPI را می‌توان یکی از مهمترین و معتبرترین آزمونها در زمینه شخصیت دانست. این پرسشنامه در سال 1943 بوسیله هاتاوی و مک کنیلی در دانشگاه مینه سوتا ساخته شد و از آن پس در پژوهشهای مختلف مربوط به مسائل شخصیتی و اختلالات روانی و در بیمارستانها ، کلینیکها و مراکز بهداشت روانی مورد استفاده گسترده‌ای قرار گرفت. از سال 1943 تا 1954 بالغ بر 689 مقاله پژوهشی که بیانگر ارزش چشمگیر این پرسشنامه در تشخیص و ارزشیابی شخصیت می‌باشد، منتشر شد.
 آزمون MMPI در ایران

ادامه مطلب...

ارزیابی شخصیت، موضوعی است که افراد زیادی را مجذوب خود می‌کند، تا بدان‌جا که هزاران آزمون شخصیت وجود دارد و صدها کتاب درباره آن نوشته شده است. ما دائما در حال ارزیابی غیررسمی شخصیت هستیم. در انتخاب دوست،  شناخت همکاران آینده، انتخاب داوطلبان مشاغل سیاسی و انتخاب همسر. برداشت‌های اولیه ما ممکن است تحت تأثیر یک جنبه خاص قرار بگیرد. این گرایش به سوگیری در قضاوت را "اثر هاله‌ای" می‌نامند. گاهی برداشت اولیه ما ممکن است تحت تأثیر تصور قالبی ما از ویژگی‌های منتسب به گروه خاصی قرار بگیرد که شخص به آن تعلق دارد. گاهی هم شخصی که مورد ارزیابی قرار می‌گیرد "حفظ ظاهر" می‌کند. بنا به این دلایل و شواهد دیگر، ارزیابی غیررسمی از دیگران ممکن است به خطا برود. در بسیاری موارد باید ارزیابی عینی‌تری از شخصیت صورت گیرد که عاری از سوگیری باشد.[1]

ادامه مطلب...

نقاشیهای فرافکن

آزمون های نقاشی ابتدا در اوایل قرن بیستم تنها برای برآورد توانایی های شناختی کودکان پدید آمدند ولی به تدریج به حوزه مشکلات عاطفی و تفسیر شخصیت نیز کشیده شدند و به ویژه در دهه 1950 که نظریه روانکاوی بر روانشناسی بالینی غالب بود، رواج زیادی یافتند. اما ازدهه 1970 به دلیل ضعف روایی (اعتبار)، کاهش اعتقاد به نظریه روانکاوی، تاکید بیشتر بر تعیین کننده های موقعیتی رفتار، و مقرون به صرفه نبودن این آزمون ها، کاربرد آنها کاهش یافت. ولی هنوز هم این فنون به خاطر ماهیت جذاب خود و مبتنی بودن بر تصورات عامه (common sense) متداول هستند. با این حال همچون سایر آزمون های فرافکن انتقادات جدی ای بر آنها وارد است.

ادامه مطلب...